Aquathermie

Oppervlaktewater en afvalwater zijn twee warmtebronnen die steeds vaker worden gebruikt voor warmtenetten. Deze bronnen, en dan met name het oppervlaktewater (rivieren, meren) zijn in Nederland vaak en veelvuldig aanwezig waardoor de continuïteit voor de lange termijn is gegarandeerd. Ook drinkwater(leidingen) wordt als mogelijke warmtebron gezien.

Aquathermie levert, vanwege de relatief lage watertemperatuur, een lage temperatuur warmte voor de verwarming van gebouwen. Er is daarom een warmtepomp nodig om de warmte naar een bruikbare temperatuur te brengen waarmee gebouwen comfortabel verwarmd kunnen worden in de winter. Dit kan ook betekenen dat het elektriciteitsnetwerk verzwaard moet worden.

Warmte uit oppervlaktewater (TEO)

Een aquathermie-systeem kan gebruikmaken van thermische energie uit oppervlaktewater (afgekort: TEO). Bij een aquathermie-systeem op basis van TEO wordt warmte onttrokken uit het bovengrondse oppervlaktewater. In de gemeente Harlingen zou dit mogelijk kunnen uit de Waddenzee, het Van Harinxmakanaal, de Franekertrekvaart of de Zuiderhaven.

In de praktijk zijn er vaak regels en randvoorwaarden voor het onttrekken van warmte uit de wateren, waardoor de bron (met name in de koudere periode) niet optimaal benut kan worden. Dit maakt dat TEO vaak gecombineerd wordt met een WKO. In de zomer wordt de warmte uit het oppervlaktewater gewonnen en opgeslagen in één of meerdere WKO-systemen.

TEO in de gemeente Harlingen

Het Van Harinxmakanaal en de Waddenzee bieden veel potentie voor TEO. Ook kleinere wateren, zoals de Franekertrekvaart en de Zuiderhaven, zijn mogelijke bronnen. Het grootste deel van de bebouwing in Harlingen ligt in de buurt van deze oppervlaktewateren. De bodem van Harlingen is ook zeer geschikt voor WKO waardoor de warmte in de zomer onttrokken en opgeslagen kan worden in de bodem. Alleen voor de buurt Oosterpark is TEO minder kansrijk vanwege de afstand tot een warmtebron.

Warmte uit afvalwater (TEA)

Een aquathermie-systeem kan ook gebruik maken van thermische energie uit afvalwater (afgekort: TEA). In dit systeem wordt warmte onttrokken uit rioleringsbuizen (riothermie) of uit afvalwater bij een rioolwaterzuiveringsinstallatie (RWZI). In veel gevallen is de temperatuur van de bron (effluent water) hoger dan bij oppervlaktewater. Ook zijn er minder temperatuurschommelingen dan bij oppervlaktewater.

TEA in de gemeente Harlingen

De potentie voor TEA in Harlingen is afkomstig van de RWZI Harlingen, in de Koningsbuurt. Aandachtspunt hierbij is dat de RWZI niet direct in de buurt van veel woningen en gebouwen staat. Het is meer voor de hand liggend dat deze warmtebron in eerste instantie voor op het industrieterrein gebruikt kan worden. Het warmtenet kan dan uitgebreid worden naar delen van Oosterpark, maar dit zal nog verder onderzocht dienen te worden. Riothermie is voor de gemeente Harlingen niet verder onderzocht vanwege het ontbreken van (openbare) informatie.

Warmte uit drinkwater (TED)

Eén van de vormen van aquathermie is thermische energie uit drinkwater (afgekort als TED). Warmtewinning uit drinkwater kan een interessante optie kan zijn vanwege de constante beschikbaarheid van de warmte. Het uitwisselen van warmte met drinkwater is iets eenvoudiger dan bij vuil rioolwater. Omdat het leidingwater een lage temperatuur heeft, wordt het gecombineerd met een warmtepomp.

TED in de gemeente Harlingen

Voor de gemeente Harlingen is TED niet verder onderzocht vanwege het ontbreken van (openbare) informatie.